Chcąc zaistnieć w danej branży jako producent, należy najpierw zapoznać się z wymaganiami stawianymi ze strony prawa. Każda dziedzina jest objęta odrębnymi restrykcjami, dlatego należy przywiązać szczególną wagę do tego, aby dokładnie się z nimi zapoznać. Trzeba pamiętać przy tym, że Polska jest objęta również wymogami obowiązującymi na rynku Unii Europejskiej. Jakie wymagania są stawiane podmiotom, które chcą zaistnieć jako producenci kosmetyków?
Wymagania na rynku kosmetycznym w skali rynku UE zawiera Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009. Z kolei na poziomie krajowym najważniejsza jest Ustawa o produktach kosmetycznych z dnia 4 października 2018 r. Oba dokumenty przedstawiają wymagania dotyczące nie tylko składów, kontroli bezpieczeństwa i oznakowania, ale także wskazówki co do właściwego reklamowania tego rodzaju produktów. Ponadto jasno określone zostały przewidywane kary i wysokości grzywny za złamanie poszczególnych przepisów.
Co jest niezbędne do wprowadzenia kosmetyku na rynek?
Dla każdego produktu kosmetycznego wymaga się przeprowadzenia wcześniejszych testów bezpieczeństwa. Do ich zatwierdzenia wykonuje się charakterystykę toksykologiczną oraz ocenia strukturę chemiczną substancji wraz z oceną ich kontaktu z ciałem ludzkim. Ponadto testy bezpieczeństwa wskazują na stabilność i jakość mikrobiologiczną preparatu. Analiza jest wykonywana dla poszczególnych składników, jak i dla produktu jako całości. Musi być przeprowadzona przez osobę, która ma do tego odpowiednie predyspozycje zawodowe, a więc wykształcenie i praktykę w dziedzinie chemii, medycyny, farmacji lub pokrewnej. Osoba przeprowadzająca tego rodzaju badanie jest określana mianem safety assessora. Odgrywa ona również istotną rolę w ocenie tego, czy skład produktu odpowiada przepisom prawa. Swoją pracę wykonuje na podstawie informacji dostarczonych przez producenta, w tym dotyczących przede wszystkim poszczególnych składników, a także fachowej literatury.
Pierwszy etap wprowadzania kosmetyku na rynek wiąże się zatem z jego oceną pod kątem zawartości substancji niedozwolonych oraz zachowania właściwej proporcji składników dozwolonych do użycia jedynie z ograniczeniami. Do grupy tej zaliczają się między innymi filtry UV i konserwanty. Należy pamiętać o tym, że od pewnego czasu wszystkie produkty kosmetyczne wprowadzane na rynek Unii Europejskiej są objęte zakazem testowania na zwierzętach. Zadaniem osoby strzegącej bezpieczeństwa kosmetyków jest również dopilnowanie, aby pomiędzy poszczególnymi składnikami nie dochodziło do niebezpiecznych reakcji. W kolejnych etapach produkt jest badany z uwagi na miejsce jego aplikacji, a także pod kątem osób, do których jest kierowany. Szczególnie rygorystyczne w tym zakresie są wymagania stawiane produktom dla najmłodszych. Celem jest określenie zalecanej dawki oraz sposobu użycia. Na końcu safety assessor ocenia uzyskane wyniki oraz przeprowadza analizę możliwego, niepożądanego działania. Wszystkie czynności kończą się stworzeniem obszernego raportu.
Z punktu widzenia prawa, szczególnie przepisów chroniących konsumentów, ważny jest nie tylko skład, ale również deklaracje umieszczone na opakowaniu. Producent, niezależnie od tego, w jakiej branży działa, nie może wprowadzać swoich klientów w błąd. Informacje na opakowaniu czy ulotce muszą być rzetelne, a właściwości kosmetyku - potwierdzone badaniami. Każdy wyrób musi także zawierać określone informacje, w tym dane na temat producenta, wraz z jego nazwą i adresem, masę i objętość produktu, jego datę minimalnej trwałości, numer partii lub inne oznaczenie pozwalające na identyfikację, a także pełny skład jakościowy. Jeśli stosowanie kosmetyku wymaga przestrzegania określonych środków bezpieczeństwa, producent również ma obowiązek o tym poinformować. Powinien także umieścić opis działania preparatu oraz funkcji, jaką ma spełniać.
Istnieje kilka organizacji zajmujących się sprawowaniem kontroli w branży kosmetycznej. Najważniejszą z nich są Państwowa Inspekcja Sanitarna, a także Państwowa Inspekcja Handlowa. Ten pierwszy organ nadzoruje również warunki, w jakich odbywa się produkcja wyrobów kosmetycznych, podczas gdy drugi sprawdza niezgodności w zakresie deklaracji na opakowaniu. Producent kosmetyków jest zobowiązany do okazania odpowiednich dokumentów na żądanie obu jednostek. Za nieprzestrzeganie prawa grożą przede wszystkim wysokie kary pieniężne. Do tego marka ryzykuje reputacją, a konsekwencje nieprawidłowości mogą okazać się w tym zakresie jeszcze bardziej bolesne niż grzywna. Dlatego tak wiele przedsiębiorstw decyduje się na skorzystanie ze wsparcia ekspertów w dziedzinie produkcji kosmetyków zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami prawa.